Vàng là kim loại quý nên rất được nhiều người lừa đảo nghiên cứu để làm giả. Nhiều người có đưa ra các cách phân biệt vàng thật có thể áp dụng tốt để phân biệt thật giả. Tuy nhiên chúng ta phải dùng các phương pháp kết hợp và tùy điều kiện mà sử dụng.
Trang sức bằng vàng được nhiều người thích thú vì vẻ đẹp, sang trọng mà còn có ý nghĩa tài chính. Vì vậy, vàng là kim loại có giá trị rất lớn. Thời gian gần đây, thị trường vàng bạc đá quý đang xuất hiện thông tin vàng giả với 50% nguyên chất và 50% là vonfram gây hoang mang dư luận.
Để tránh mua phải vàng giả, diễn đàn xi chia sẽ áp dụng kiến thức hóa học vào thực tiễn và một số kinh nghiệm cho người tiêu dùng cách phân biệt vàng thật.
Cách phân biệt vàng thật khoa học nhất
Cách phân biệt vàng thật bằng phương pháp hóa học
Trong tất cả các cách để kiểm tra vàng, những cách kiểm tra hiệu quả nhất bằng phương pháp hóa học hiện đại thường rất tốn kém và phức tạp. Chúng ta có các cách thử đó là: phân tích thành phần hóa học thực hiện trong các phòng thí nghiệm thuộc các viện phân tích.
1. Phương pháp phân kim
Cách phân kim là dùng hỗn hợp 2 axít Clo Hydric và axít Nitric để biến vàng thành hỗn hợp lỏng sau đó cho kết tủa để loại bỏ tạp chất cách này được dân chế tác vàng hay dùng.
2. Dùng máy đo quang phổ
Dựa vào các vạch của quang phổ mà ta xác định được thành phần của vàng. Các cách trên cho kết quả chính xác tuy nhiên chỉ áp dụng cho các cơ sở chuyên nghiệp.
3. Thử vàng bằng axit tại nhà hoặc ở PTN
Các cách dưới đây dành cho người dùng phổ thông hơn nhưng cũng chỉ đúng tùy theo trường hợp. Đây là cách phân biệt vàng thật mà chúng ta có thể làm tại nhà, tại phòng thí nghiệm.
Thử vàng bằng axit clo hydric (có trong các bình ắc quy) hoặc axít sulffuric. Do axít tác dụng hầu hết các kim loại, trong trường hợp miếng kim loại không phải vàng thì khi thấm axít bề mặt kim loại sẽ sủi bọt. Đối với vàng pha tạp chất, bề mặt miếng vàng sẽ nổi bong bóng li ti, nếu dùng kính lúp thì nhìn rất rõ. Còn vàng nguyên chất bề mặt miếng vàng sẽ không có hiện tượng nổi bong bóng hay sùi bọ. Cách này phát hiện đồng rất hiệu quả
Cách phân biệt vàng thật bằng phương pháp vật lý
4. Thử vàng bằng nam châm loại tốt
Vàng thật sẽ không bị nam châm hút. Nếu bị hút thì đó chính là vàng có pha sắt, hoặc vàng giả. Tuy nhiên đây cũng chỉ là một cách. Vẫn có những loại vàng pha tạp không bị nam châm hút.
5. Quan sát ngoại quang
Dùng kính lúp soi vàng. Vàng thật, đủ độ già sẽ có bề mặt mịn, không có các chấm nhỏ li ti, không lồi lõm.
Kiểm tra ở các vết khắc, vết chạm trổ. Nếu vết khắc vẫn có màu đẹp, các cạnh của vàng không bị đổi màu, thì đó chính là vàng thật. Nếu ở các vết khắc vết chạm có màu xanh lá cây hoặc xanh đen: thì đó chính là vàng độn.
Kiểm tra vàng bằng kính lúp
6. Thử cắn vàng
Đây là cách kiểm tra của người xưa nhưng cách phân biệt vàng thật được áp dụng thực tiển vì phù hợp với khoa học. Nếu sau khi cắn vàng mà có để lại dấu răng thì là vàng thật (vàng thật rất dẻo, mềm hơn các kim loại khác). Nếu không để lại dấu vết gì rõ ràng thì đó là vàng giả.
7. Ma sát vào vật khác
Tìm một mảnh gốm không tráng men để kiểm tra. Chà vàng lên bề mặt gốm. Nếu có vệt vàng có nghĩa là vàng thật, vệt đen là vàng giả.
Kiểm tra vàng thậ bằng cách quang sát vết ma sát với vật dụng khác
8. Đem vàng thử lửa
Cách tiếp theo thường được nói trong dân gian đó là nếu là vàng thì phải chịu được lửa. Dùng mỏ đốt nung vàng từ 1000 – 1400 độ vàng sẽ nóng chảy như giọt nước và sẽ co vào với nhau, một số kim loại khác sẽ bị cháy và bay hơi, sau khi để nguội vàng sẽ trở lại bình thường.
9. Phân biệt vàng thật bằng trọng lượng
Cách phân biệt vàng thật, vàng giả đơn giản nhất đó là dựa vào trọng lượng. Trọng lượng của vàng được tính bằng gam, bạn có thể nhờ thợ kim hoàn cân trọng lượng của vàng. Cho vàng vào một lọ nước có số đo thể tích, bạn có thể đo được thể tích của vàng dựa trên mực nước dâng lên làm tròn thể tích đo được lên 2 con số.
Công thúc tính tỷ trọng vàng
Công thức tính: tỷ trọng = khối lượng/thể tích tăng thêm. Vàng thật thường có tỷ trọng là 19g/ml.
Ví dụ: Vàng nặng 80g, thể tích là 4ml, sử dụng công thức lấy 80/4= 20g bằng với tỷ trọng của vàng thật.
Độ tinh khiết của vàng được tính bằng g/ml như sau:
- 22K – 17,7-17,8 g / ml
- 18K vàng trắng – 14,7-16,9 g / ml
- 18K vàng – 15,2-15,9 g / ml
- 14K – 12,9-14,6 g / ml
10. Cách phân biệt vàng thật bằng kinh nghiệm
Cách phân biệt vàng thật vàng giả thì kinh nghiệm là cách này phổ thông nhất như cầm thử nặng nhẹ, nhìn bằng mắt, đặc biệt là gõ nghe tiếng kêu, thậm chí cắn, nhiều người có thể kết luận khá chính xác, do vàng có màu sắc, độ nặng, độ mềm và tiếng kêu khá riêng biệt.
– Riêng đối với vàng miếng người dùng có thể dùng lực uốn, hoặc xung lực tác động (dùng búa gỗ hoặc nhựa) nếu là vàng thật, miếng vàng sẽ cong đều còn nếu là vàng giả sẽ rất cứng thậm chí có thể đột ngột gãy.
– Ngoài ra có thể có ai đó phát minh ra các cách thử vàng khác ví dụ: máy cán vàng hoặc máy thử độ cứng cầm tay…..
Cách phân biệt vàng thật vô cùng rất khó khăn đối với người sử dụng. Khó nhưng không thể vì hiện nay có thể ứng dụng kiến thức hóa học phổ thông được học để phân biệt. Ngoài ra, người mua vàng cần áp dụng một số kinh nghiệm cá nhân phù hợp và khoa học để phân biệt vàng giả.